CỔNG THÔNG TIN – NVH LIBRARY'S PORTAL
Trước khi Sài Gòn thất thủ, Trần Văn Đôn cũng như nhiều viên chức chính phủ và nhiều tướng tá của Chính phủ Việt Nam Cộng hoà đã di tản sang Mỹ. Ông Đôn đã ghi lại một số diễn biến trong nội bộ Việt Nam Cộng hoà với những người đứng đầu Chính phủ và Quân đội, trong đó có sự kiện Nguyễn Văn Thiệu từ chức Tổng thống.
Năm Kỷ Mùi (1679), vì không theo nhà Thanh, bốn vị tướng nhà Minh đã đem hơn 3.000 người cùng 50 chiếc thuyền từ Quảng Đông (Trung Quốc) vào hai cửa biển của Việt Nam xin qui phụ. Nghe theo lời bàn của triều thần, chúa Nguyễn Phúc Tần đã cho họ vào khai khẩn những vùng đất ở phía Nam. Từ đó, nhóm người Hoa này đã vỡ đất phá hoang, cày ruộng, dựng nhà và phố chợ, buôn bán với thương nhân đến từ nhiều nước khác… và dần dần hình thành nên một trong những khu phố Hoa kiều lớn nhất trên thế giới.
Tạp chí Phương Đông trích giới thiệu tới bạn đọc tài liệu “Đường lối và chiến thuật chống du kích ở miền Nam Việt Nam” do Lionel C. McGarr, Đại tướng Mỹ, Trưởng phái đoàn Cố vấn Viện trợ Quân sự Mỹ tại Sài Gòn (MAAG) biên soạn tháng 5/1961, phần phân tích về “Một vài hoạt động điển hình của Việt Cộng”
Trong suốt 22 phiên họp của Hội nghị Geneva bàn về vấn đề Đông Dương, từ 8/5/1954 đến 21/7/1954, hai phe Xã hội Chủ nghĩa và Tư bản Chủ nghĩa đã đấu tranh với nhau trên từng phiên họp. Tuy vậy, những quyết định chính yếu hầu như được “mặc cả” qua các cuộc gặp riêng giữa các cường quốc như Trung Quốc, Liên Xô, Anh, và Pháp.
Tháng 3 năm 1968, khi chiến sự tại Việt Nam vẫn đang diễn ra ác liệt, Tạp chí LIFE, số ra ngày 22/3/1968, đã đăng ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh lên trang bìa và đăng nhiều ảnh khác trong bài viết mà họ gọi là “một khảo cứu để tìm hiểu đối thủ”
Trong nguyên nhân thất bại của chính quyền Việt Nam Cộng hòa có yếu tố quyết định tái phối trí quân sự của Tổng thống Thiệu – chia miền Nam Việt Nam thành hai vùng, một vùng do chính quyền Thiệu nắm giữ, một vùng do quân giải phóng nắm giữ. Cao Văn Viên, Tổng tham mưu trưởng Quân lực Việt Nam Cộng Hòa, đã viết về sự kiện này trong cuốn hồi ký “The final collapse” ấn hành năm 1983 và thừa nhận đây là quyết định vận mệnh của Nguyễn Văn Thiệu và chính phủ Việt Nam Cộng hòa.
Phóng viên chiến trường William A. McWhirter đưa độc giả đến với bối cảnh phức tạp của Sài Gòn vào tháng 3/1968, khi các bên đang hồi hộp trông chờ một hội nghị hòa bình.
Hồi tháng 8/1963, một nhân viên chính thức của Bộ Ngoại giao Mỹ đã khuyến cáo nên lật đổ Tổng thống Ngô Đình Diệm nếu ông này bắt đầu cuộc thương thuyết với Bắc Việt. Chính tờ báo “Chicago Sun Times” đã tiết lộ vụ này ngày 23/6/1971 vừa qua.
Bản dịch bài “Peace feelers: This frail dance of the seven veils” đăng trên Tạp chí Life số ra ngày 22/3/1968 viết về các nỗ lực thăm dò hòa bình của các nhà ngoại giao quốc tế và lập trường kiên định của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Xuyên suốt các công trình của ông là lập luận khẳng định rằng tư liệu lưu trữ về các hoạt động tình báo và hoạt động bí mật thể hiện những góc khuất của lịch sử: mặc dù hoàn toàn vắng bóng trong các thảo luận thông thường, một khối lượng khổng lồ các tài liệu này, nếu được tiết lộ, sẽ làm thay đổi sâu sắc cách nhìn nhận của chúng ta về quá khứ.
