Nguyên ủy các tiết lễ Việt Nam
Mời quý bạn đọc cùng khám phá nguồn gốc, nét đặc trưng và giá trị của những tiết lễ tiêu biểu qua bài viết “Nguyên ủy các tiết lễ Việt Nam” trích từ cuốn Đất Việt Trời Nam của tác giả Thái Văn Kiểm xuất bản năm 1960.
Mời quý bạn đọc cùng khám phá nguồn gốc, nét đặc trưng và giá trị của những tiết lễ tiêu biểu qua bài viết “Nguyên ủy các tiết lễ Việt Nam” trích từ cuốn Đất Việt Trời Nam của tác giả Thái Văn Kiểm xuất bản năm 1960.
Trong Tuần san Indochine số Xuân Nhâm Ngọ 1942, tác giả G. Pisier đã gửi đến độc giả hai bài viết thể hiện sự tò mò, thích thú của người Pháp đối với phong tục và tinh thần ngày Tết của người Việt. Qua lăng kính của tác giả, Tết Việt không chỉ là một sự kiện trang trọng, thiêng liêng, mà còn phảng phất nét khôi hài độc đáo.
Những quan sát của viên biện lý người Pháp tại tỉnh Bạc Liêu, ông Paul d’Enjoy, về quá trình chuẩn bị lễ Tết trong một gia đình trưởng họ qua bài viết “Une cérémonie religieuse en An Nam, le Têt” trong Tập 5, Bộ số 4, Tập san và Kỷ yếu Hội Nhân chủng học Paris xuất bản năm 1894.
Qua bài viết “Những lễ Tết đầu xuân” đăng trên Tạp chí Bách Khoa số 99 ra ngày 15/2/1961, nhà văn hóa Bửu Kế, xuất thân trong một gia đình hoàng tộc, đã miêu tả một số nghi lễ ngày xuân độc đáo của Triều đình Huế như lễ Ban sóc (phân phát lịch), lễ Phất thức (lau chùi ấn, kim sách…), lễ Nguyên đán, lễ du xuân.
Trong bài viết “Ý nghĩa và cổ tục ngày Tết Nguyên Đán Việt Nam”, trích từ tác phẩm Đất Việt trời Nam (NXB Nguồn Sống, 1960), tác giả Thái Văn Kiểm đã khéo léo tái hiện bức tranh Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam.
Rất nhiều thú chơi xuân để trai gái gặp gỡ nhau như họp chợ Tết, chơi cờ người, đánh đu, bài chòi, v.v… nhưng có lẽ thú chơi ý vị và có tính cách “quốc hồn quốc túy” nhất là thú nấu cơm thi giữa trai gái trong làng.
Qua những mô tả của linh mục người Ý sang truyền giáo tại Việt Nam vào giữa thế kỷ XVII Giovanni Filippo de Marini (1608–1682) về ngày Tết Nguyên đán của người dân Bắc kỳ vào thời kỳ này, chúng ta có thể thấy nhiều tục lệ ngày Tết từ cách đây hàng trăm năm vẫn được duy trì cho tới tận ngày nay.
Qua ký ức của một người con xa quê hương, những phong vị truyền thống đặc trưng của ngày Tết miền Bắc dần được tái hiện một cách chi tiết và sống động…
Khi trời xẩm tối, những quán bia và quán bar bắt đầu đông vui và chật kín người vào lúc 6 giờ tối, với hàng trăm chiếc xe đạp đỗ ở ngoài. Ở đây cũng có nhiều hàng quán nhỏ. Và len giữa những vườn cây xanh mát bao quanh những hồ nhỏ xinh xắn giữa lòng Hà Nội là những quán café ven hồ.
Có thể nói được rằng, gần Tết đến, nhất là từ 25 tháng Chạp trở ra, các chợ làng quê họp hàng ngày để dân làng tiện mua bán sắm sửa với nhau. Ngoài ra, chợ nào cũng có một buổi chợ được mệnh danh là Chợ Trẻ con, buổi chợ này ngoài các hàng hóa thông thường có rất nhiều hàng tranh pháo và hoa giấy ngày Tết dành riêng cho các trẻ em mua để chơi Tết. Gọi là Chợ Trẻ con nhưng chính vẫn là người lớn họp chợ có trẻ em đi theo.