CỔNG THÔNG TIN – NVH LIBRARY'S PORTAL
Hơn hai mươi năm qua, tôi đã có một trải nghiệm tuyệt vời khi nghiên cứu tài liệu cho sự kiện mà tôi gọi là “Cuộc săn chuột vĩ đại ở Hà Nội”, một chiến dịch ảo tưởng của chính quyền thuộc địa Pháp nhằm loại bỏ lũ chuột mang bệnh dịch hạch khỏi hệ thống cống rãnh của Hà Nội.
Chợ Lớn – quận 5 được coi là huyết mạnh của Sài Gòn, là nơi cung cấp hàng hóa, nhu yếu phẩm hàng ngày của người dân. Chợ An Đông, chợ Kim Biên, chợ Bình Tây, chợ vải Soái Kình Lâm, thương xá Đại Quanh Minh, phố thuốc bắc Hải Thượng Lãn Ông… nổi tiếng không chỉ ở Sài Gòn mà khắp vùng châu thổ Cửu Long đều biết đến.
Đam mê loài chim đến mức thu thập hơn 1.300 con chim sống, dành hơn 7 năm nghiên cứu các loài chim ở Đông Dương, thu về 20.000 mẫu vật, xuất bản 1200 trang sách và thuê họa sĩ vẽ 67 tranh minh họa cho bộ sách. Đó chỉ có thể là Jean Theodore Delacour.
Có nhìn vào sử liệu từ phía đối diện, chúng ta mới soi chiếu lại chính mình. Quá trình này giống như soi gương vậy. Đại thi hào Nguyễn Du viết “Mà trong lẽ phải có người có ta”. Lịch sử từ góc nhìn khác giúp chúng ta hiểu tính toán của nước khác, cũng là nhìn thấy mình rõ hơn, để hành xử cân bằng và hợp lý hơn.
Dưới đây là chùm ảnh Roger Pic chụp Việt Nam những ngày tháng ngay sau khi thống nhất đất nước. Lời bình và chú thích ảnh được lược dịch và tổng hợp từ cuốn sách Le Vietnam d’Ho Chi Minh của Roger Pic xuất bản năm 1976 ở Paris.
Bản dịch bài báo “Les Droits de l’Annam sur les Iles Paracels et les devoirs du gouvernement protecteur” của H. Cucherousset đăng trên tuần báo L’Eveil Économique de l’Indochine số 627, ra ngày 23/6/1929.
Chersonèse d’Or Indochine (Miền đất vàng Đông Dương) là ấn phẩm tranh khắc gỗ của nghệ sĩ Pháp Emmanuel Defert (1878 – 1972), xuất bản lần đầu năm 1925 tại Hà Nội, ghi lại chặng đường rong ruổi suốt 20 năm của Defert tại Đông Dương. Ấn phẩm đặc biệt này vừa được Thư viện Nguyễn Văn Hưởng tổ chức khảo cứu, dịch sang tiếng Việt và phát hành đầu năm 2022.
Thuật ngữ “Vụ việc Maneli” (Maneli affair) được các sử gia dùng để chỉ sự việc do nhà báo Mỹ Joseph Alsop tiết lộ lần đầu vào ngày 18/9/1963, theo đó, Maneli đã gặp Ngô Đình Nhu cũng như các nhà lãnh đạo miền Bắc Việt Nam, đề nghị làm trung gian để Sài Gòn và Hà Nội đối thoại trực tiếp và hòa giải, trước khi Hoa Kỳ đổ quân vào. Câu chuyện này đã được Maneli kể lại chi tiết trong cuốn hồi ký “War of the Vanquished” (dịch: Cuộc chiến của kẻ bại trận) xuất bản năm 1971 tại Hoa Kỳ.
Cuốn sách Việt sử khảo luận (tập 11) của tác giả Hoàng Cơ Thụy xuất bản năm 1990 ở Paris đã cung cấp tư liệu về việc chính phủ Mỹ ủng hộ Ngô Đình Diệm sau Hiệp định Genève và tình hình tập kết của hai bên trong thời hạn 300 ngày.
Masayuki Yokoyama là một nhà ngoại giao Nhật Bản. Trong Thế chiến II, ông đóng vai trò là cố vấn kinh tế của Đại sứ Nhật tại Đông Dương, và là Giám đốc Trung tâm Văn hóa Nhật ở Sài Gòn. Sau khi Nhật đảo chính Pháp tháng 3/1945, ông trở thành đầu mối liên hệ giữa Chính phủ Nhật và chính phủ mới của Hoàng đế Bảo Đại, với chức danh là Khâm sứ tạm thời và Cố vấn cho Chính phủ An Nam.
