Coming of Age in Samoa (tạm dịch: Trưởng thành ở Samoa) là tác phẩm kinh điển mang tính đột phá của nhà nhân học Hoa Kỳ Margaret Mead*. Cuốn sách miêu tả chi tiết chuyến điền dã đầu tiên của bà ở tuổi 23, thiết lập những hiểu biết cốt lõi của Mead về tính dục và văn hóa, từ đó thách thức và thay đổi quan điểm của chúng ta về cuộc sống.
Hiếm khi khoa học và văn học kết hợp với nhau trong cùng một cuốn sách. Khi sự kết hợp đó xảy ra – như trong cuốn Nguồn gốc các loài của Charles Darwin – cuốn sách sẽ trở thành tác phẩm kinh điển, được các học giả và công chúng trích dẫn và nghiên cứu.
Margaret Mead đã đạt được thành tích nổi bật đó không chỉ một lần mà nhiều lần, bắt đầu bằng cuốn sách Coming of Age in Samoa. Cuốn sách trình bày chi tiết hành trình lịch sử của bà đến quần đảo Samoa thuộc Mỹ, nơi bà thực hiện chuyến điền dã đầu tiên khi bà mới 23 tuổi, nghiên cứu về đời sống tính dục của thanh thiếu niên Samoa vào đầu thế kỷ 20. Trong cuốn sách này, lần đầu tiên bà đã trình bày với công chúng ý tưởng rằng trải nghiệm cá nhân trong các giai đoạn phát triển có thể được định hình bởi các nhu cầu và kỳ vọng văn hóa. Theo Mead, mức độ sóng gió ở tuổi vị thành niên cũng như các vấn đề trong sự phát triển giới tính sẽ tùy thuộc vào từng nền văn hóa khác nhau.
Cuốn sách mang tính cách mạng của Mead, dành riêng cho các cô gái trên đảo Taʻū thuộc Samoa, là một trong những nghiên cứu đầu tiên chú ý đến cuộc sống các thiếu nữ. Những quan sát sắc bén của bà chứa đựng nhiều ý tưởng vẫn còn có sức lan tỏa cho đến ngày nay – rằng tính dục được định hình bởi văn hóa, rằng tuổi vị thành niên không nhất thiết phải căng thẳng và cuộc sống của các cô gái vị thành niên đáng được quan tâm và tôn trọng.
Xuất bản lần đầu tiên vào năm 1928, cuốn sách đã khẳng định Mead như một nhà nghiên cứu tiên phong và nhà nhân học nổi tiếng nhất thế giới. Kể từ lần xuất bản đầu tiên, Coming of Age in Samoa là cuốn sách được đọc nhiều nhất trong lĩnh vực nhân học cho đến khi cuốn Yanomamö: The Fierce People của Napoléon Chagnon vượt qua nó. Cuốn sách đã khơi dậy những cuộc tranh luận liên tục và gay gắt trong nhiều năm về các câu hỏi liên quan đến xã hội, văn hóa và khoa học. Đây là một tác phẩm then chốt trong cuộc tranh luận về tác động của tự nhiên so với tác động của quá trình nuôi dưỡng đối với giới và tính dục, cũng như trong các cuộc thảo luận về các vấn đề liên quan đến gia đình, thanh thiếu niên, giới, chuẩn mực xã hội và thái độ. Bà lập luận rằng thế giới “văn minh” có thể học được rất nhiều từ các xã hội “nguyên thủy”.
*Margaret Mead (16/12/1901 – 15/11/1978) là một nhà nhân học văn hóa người Mỹ, người thường xuyên xuất hiện với tư cách là tác giả và diễn giả trên các phương tiện truyền thông đại chúng trong những năm 1960 và 1970. Bà lấy bằng cử nhân tại Đại học Barnard ở Thành phố New York và bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ tại Đại học Columbia. Mead từng là Chủ tịch Hiệp hội Vì sự tiến bộ của khoa học Hoa Kỳ vào năm 1975.
Mead là người truyền bá nhân học trong văn hóa Mỹ và phương Tây hiện đại. Các tác phẩm của bà về tính dục ở các nền văn hóa truyền thống Nam Thái Bình Dương và Đông Nam Á đã ảnh hưởng đến cuộc cách mạng tình dục những năm 1960. Bà là người đề xướng việc mở rộng các quy ước tính dục trong bối cảnh truyền thống văn hóa phương Tây.
Thư viện Nguyễn Văn Hưởng
